\(\displaystyle{ I _{X} ^{3}= \left\{ \left( x,x,x\right)\Bigl| \ x \in X \right\};}\)
nazwijmy trójidentycznością.
Można łatwo pokazać, że jeśli mamy dwa zbiory, to trójidentyczność na sumie tych dwóch zbiorów jest sumą trójidentyczności; oraz można łatwo pokazać, że trójidentyczność na przekroju dwóch zbiorów jest przekrojem trójidentyczności; a jeszcze prościej jest pokazać, że trójidentyczność na zbiorze większym, pod względem inkluzji, jest większa. Okazuje się, że wtedy można (na mocy powyższych faktów) pokazać, że trójidentyczność na różnicy dwóch zbiorów jest różnicą trójidentyczności, co, w ostatnią sobotę, udowodniłem. Stąd już łatwo wynika, że trójidentyczność na różnicy symetrycznej dwóch zbiorów jest różnicą symetryczną trójidentyczności. Można też łatwo pokazać, że jeśli mamy zbiór, to trójidentyczność na tym zbiorze jest równoliczna z tym zbiorem. Przedstawię teraz dowody tych ciekawych faktów.
Jeśli mamy dwa zbiory \(\displaystyle{ X}\) i \(\displaystyle{ Y}\), to można łatwo pokazać, że:
\(\displaystyle{ I ^{3} _{\left( X \cup Y\right) } = I ^{3} _{X} \cup I^{3} _{Y};}\)
tzn. trójidentyczność na sumie tych dwóch zbiorów jest sumą trójidentyczności- można to łatwo udowodnić; oraz można łatwo pokazać, że:
\(\displaystyle{ I _{\left( X \cap Y\right) } ^{3}= I ^{3} _{X} \cap I_{Y} ^{3};}\)
tzn. trójidentyczność na przekroju dwóch zbiorów jest przekrojem trójidentyczności- można to dość łatwo udowodnić.
Wykażemy teraz, że jeśli \(\displaystyle{ X}\) i \(\displaystyle{ Y}\) są zbiorami, to mamy równość:
\(\displaystyle{ I ^{3} _{\left( X \setminus Y\right) }= \left( I ^{3} _{X} \right) \setminus \left( I ^{3} _{Y} \right);}\)
tzn. trójidentyczność na różnicy dwóch zbiorów jest różnicą trójidentyczności.
Nim to udowodnimy, odnotujmy jeszcze jeden oczywisty fakt, mówiący, że trójidentyczność na zbiorze większym jest większa, tzn.:
Jeśli \(\displaystyle{ X}\) i \(\displaystyle{ Y}\) są zbiorami, i \(\displaystyle{ X \subset Y}\), to \(\displaystyle{ I _{X} ^{3} \subset I ^{3} _{Y}}\).
Można ten fakt bardzo prosto udowodnić.
Przejdźmy do naszego faktu:
Niech \(\displaystyle{ X}\) i \(\displaystyle{ Y}\) będą zbiorami.
Wykażemy, że:
\(\displaystyle{ I _{\left( X \setminus Y\right) } ^{3}= \left( I _{X} ^{3} \right) \setminus \left( I _{Y} ^{3} \right);}\)
tzn. wykażemy, że trójidentyczność na różnicy dwóch zbiorów jest różnicą trójidentyczności.
DOWÓD TEGO FAKTU:
Zauważmy najpierw, że:
\(\displaystyle{ X= \left( X \setminus Y\right) \cup \left( X \cap Y\right)}\),
gdzie obydwa składniki w nawiasach są zbiorami rozłącznymi.
Ponieważ trójidentyczność na sumie dwóch zbiorów jest sumą trójidentyczności, więc:
\(\displaystyle{ I^{3} _{X}= I ^{3} _{\left[ \left( X \setminus Y\right) \cup \left( X \cap Y\right)\right] } =\left[ I ^{3} _{\left( X \setminus Y\right) } \right] \cup \left[ I _{\left( X \cap Y\right) } ^{3} \right].}\)
Te dwa ostatnie składniki są zbiorami rozłącznymi, gdyż:
\(\displaystyle{ I _{\left( X \setminus Y\right)} ^{3} \cap I _{\left( X \cap Y\right) } ^{3}=}\)
co jest równe, gdyż trójidentyczność na przekroju dwóch zbiorów jest przekrojem trójidentyczności, więc to jest równe:
\(\displaystyle{ = I ^{3} _{\left[ \left( X \setminus Y\right) \cap \left( X \cap Y\right) \right]} = I ^{3} _{\left\{ \right\} }= \left\{ \right\}}\).
A zatem, zbiory \(\displaystyle{ I _{\left( X \setminus Y\right) } ^{3}}\) i \(\displaystyle{ I _{\left( X \cap Y\right) } ^{3}}\) są rozłączne.
W związku z czym:
\(\displaystyle{ I _{\left( X \setminus Y\right) } ^{3}= \left[ I _{\left( X \setminus Y\right) } ^{3} \cup I ^{3} _{\left( X \cap Y\right)} \right] \setminus I _{\left( X \cap Y\right) } ^{3}= I _{X} ^{3} \setminus\left( I _{\left( X \cap Y\right) } ^{3} \right) = I _{X} ^{3} \setminus \left[ I _{X} ^{3} \cap I _{Y} ^{3} \right]= \left( I _{X} ^{3} \setminus I _{X} ^{3} \right) \cup \left( I _{X} ^{3} \setminus I _{Y} ^{3} \right)= \left\{ \right\} \cup \left( I _{X} ^{3} \setminus I _{Y} ^{3} \right) = I _{X} ^{3} \setminus I _{Y} ^{3}.\square}\)
Wynika stąd łatwo, że jeśli \(\displaystyle{ X}\) i \(\displaystyle{ Y}\) są zbiorami, to:
\(\displaystyle{ I ^{3} _{\left( X\oplus Y\right) } = I ^{3} _{X} \oplus I ^{3} _{Y};}\)
tzn. trójidentyczność na różnicy symetrycznej dwóch zbiorów jest różnicą symetryczną trójidentyczności- można to łatwo udowodnić.
Zauważmy jeszcze, że jeśli \(\displaystyle{ X}\) jest zbiorem, to mamy równoliczność: \(\displaystyle{ I _{X} ^{3}\sim X;}\)
tzn. trójidentyczność na tym zbiorze jest równoliczna z tym zbiorem.
Dla dowodu wystarczy rozważyć funkcję \(\displaystyle{ f}\) działającą w następujący sposób:
\(\displaystyle{ x \in X\stackrel{f}{ \rightarrow } \left( x,x,x\right) \in I ^{3} _{X}, }\)
i łatwo pokazujemy, że jest to funkcja różnowartościowa; i, chyba jeszcze prościej, można pokazać, że jest to funkcja 'na' zbiór \(\displaystyle{ I _{X} ^{3}.}\) Wobec czego funkcja \(\displaystyle{ f}\) jest bijekcją, i \(\displaystyle{ X\sim I ^{3} _{X}.\square}\)
Na koniec podamy pewną własność relacji trójzwrotnych, które to relacje są związane z trójidentycznością.
Najpierw przypomnijmy:
Jeśli \(\displaystyle{ X}\) jest zbiorem, a \(\displaystyle{ R \subset \mathop{\stackrel{3} {P} }_{i=1}\left( X\right)}\) jest dowolną relacją trójczłonową w tym zbiorze, to relacja \(\displaystyle{ R}\) jest trójzwrotna, gdy dla każdego \(\displaystyle{ x \in X}\), mamy: \(\displaystyle{ \left( x,x,x\right) \in R.}\)
Czyli relacja jest trójzwrotna, gdy każdy element \(\displaystyle{ x \in X}\) jest w relacji z drugim takim samym elementem i trzecim takim samym elementem (wiem, dla Jana Kraszewkiego, to absurd, a dla mnie- nie; nie będę teraz cofał się w rozwoju, wybijając sobie z głowy to, o co nauczyłem się dbać; i nie próbujcie mnie przestawiać- starego dziada się nie przestawia).
Wykażemy teraz wspomniany fakt:
Niech \(\displaystyle{ X}\) będzie zbiorem, a \(\displaystyle{ R \subset \mathop{\stackrel{3} {P} }_{i=1}\left( X\right) }\) niech będzie dowolną relacją trójczłonową w tym zbiorze. Wykażemy, że:
\(\displaystyle{ R \hbox{ jest relacją trójzwrotną} \Longleftrightarrow R\supset I_X ^{3},}\)
czyli relacja jest trójzwrotna, gdy zawiera trójidentyczność.
czyli każda relacja działająca pomiędzy tymi samymi zbiorami, co relacja trójzwrotna \(\displaystyle{ R}\), będąca nadzbiorem tej relacji trójzwrotnej \(\displaystyle{ R}\), jest relacją trójzwrotną- możemy, na mocy powyższej charakteryzacji, i na mocy przechodniości inkluzji, ten fakt łatwo udowodnić.
Wynika stąd, że suma dwóch relacji \(\displaystyle{ R,S \subset \mathop{\stackrel{3} {P} }_{i=1}\left( X\right)}\) trójzwrotnych jest relacją trójzwrotną.
Można też łatwo pokazać, że przekrój dwóch relacji trójzwrotnych jest relacją trójzwrotną.
Wykażemy jeszcze, że jeśli \(\displaystyle{ X}\) jest zbiorem, a \(\displaystyle{ R \subset\mathop{\stackrel{3} {P} }_{i=1}\left( X\right)}\) jest relacją trójzwrotną w tym zbiorze, to:
\(\displaystyle{ D _{1} \left( R\right) = X= D_2\left( R\right) = D_3 \left( R\right) ,}\)
czyli zarówno pierwsza dziedzina tej relacji \(\displaystyle{ R}\), jak i jej druga dziedzina, jak i jej trzecia dziedzina, są równe całemu zbiorowi \(\displaystyle{ X}\).
Aby to udowodnić, podajmy najpierw pewien Lemat, który tutaj wykorzystamy :
Lemat: Jeśli \(\displaystyle{ X_1, X_2}\) i \(\displaystyle{ X_3}\) są zbiorami, to rozważmy kostkę \(\displaystyle{ \mathop{\stackrel{3} {P} }_{i=1}\left( X_i\right).}\)
Rozważmy dwie relacje trójczłonowe \(\displaystyle{ R,S \subset \mathop{\stackrel{3} {P} }_{i=1}\left( X_i\right)}\), takie, że \(\displaystyle{ R \subset S}\).
Wtedy:
1): \(\displaystyle{ D_1\left( R\right) \subset D_1\left( S\right) ;}\)
2): \(\displaystyle{ D_2\left( R\right) \subset D_2\left( S\right) ;}\)
3): \(\displaystyle{ D_3\left( R\right) \subset D_3\left( S\right) .}\)
DOWÓD TEGO FAKTU:
Łatwo jest zauważyć, że: \(\displaystyle{ D_1\left( I_{X} ^{3} \right) =X= D_2\left( I _{X} ^{3} \right) = D_3\left( I_{X} ^{3} \right),}\)
a ponieważ relacja \(\displaystyle{ R}\) jest trójzwrotna, więc \(\displaystyle{ R\supset I _{X} ^{3},}\) a zatem, na mocy powyższego Lematu :
\(\displaystyle{ D_1\left( R\right) \supset D_1\left( I _{X} ^{3} \right) =X,}\)
czyli \(\displaystyle{ D_1\left( R\right) \supset X,}\) i stąd \(\displaystyle{ D_1\left( R\right) =X.}\)
Podobnie, na mocy naszego Lematu: \(\displaystyle{ D_2\left( R\right) \supset D_2\left( I _{X} ^{3} \right)=X,}\) i \(\displaystyle{ D_2\left( R\right) =X;}\)
i w podobny sposób uzasadniamy, że \(\displaystyle{ D_3\left( R\right) =X.\square}\)
Na koniec dodajmy tutaj jeden prosty fakt:
Dla zbioru \(\displaystyle{ X}\), oraz dla trójidentyczności \(\displaystyle{ I_X ^{3}}\), oraz dla zbioru \(\displaystyle{ A \subset X}\), mamy:
\(\displaystyle{ I _{X} ^{3} \cap \left( A ^{3}= \stackrel{3}{\mathop{P}_{i=1}} \left( A\right) \right)= I _{A} ^{3};}\)
czyli trójidentyczność zbudowana na całym zbiorze \(\displaystyle{ X}\) przekrojona z sześcianem kartezjańskim zbioru \(\displaystyle{ A}\) jest równa trójidentyczności na tym podzbiorze \(\displaystyle{ A}\). Np. dla \(\displaystyle{ X=\RR}\), oraz dla przedziału domkniętego \(\displaystyle{ A}\) (o dodatniej długości), wtedy przekątna przestrzeni trójwymiarowej przekrojona z sześcianem kartezjańskim tego przedziału jest przekątną tego sześcianu. Również, i w ogólności, można ten fakt łatwo udowodnić.