Dowód w algebrze

Proste problemy dotyczące wzorów skróconego mnożenia, ułamków, proporcji oraz innych przekształceń.
qwerty355
Użytkownik
Użytkownik
Posty: 85
Rejestracja: 24 maja 2015, o 13:21
Płeć: Mężczyzna
Podziękował: 16 razy

Dowód w algebrze

Post autor: qwerty355 »

Proszę o sprawdzenie, czy ten dowód wykonany jest prawidłowo. Nie jestem pewny, czy można to robić w taki sposób i czy otrzymałbym za to pełną liczbę punktów (jest to zadanie z matury rozszerzonej z 2016 roku)
Wykaż, że dla dowolnych dodatnich liczb rzeczywistych \(\displaystyle{ x}\) i \(\displaystyle{ y}\) takich, że \(\displaystyle{ x^{2} + y^{2} = 2 }\) prawdziwa jest nierówność \(\displaystyle{ x + y \le 2 }\).

Przekształcam równoważnie nierwóność \(\displaystyle{ x + y \le 2 }\).
Obie strony nierówności są dodatnie, więc można podnieść obustronnie do kwadratu.
\(\displaystyle{ x^{2} + 2xy + y^{2} \le 4 }\)
\(\displaystyle{ 2xy + 2 \le 4 }\)
\(\displaystyle{ 2xy \le 2 /:2 }\)
\(\displaystyle{ xy \le 1 }\)

Jeśli \(\displaystyle{ x^{2} + y^{2} = 2 }\), to obie liczby \(\displaystyle{ x}\) i \(\displaystyle{ y}\) są równe \(\displaystyle{ 1}\) lub są liczbami dodatnimi z przedziału \(\displaystyle{ (0;1) }\).
Jeśli \(\displaystyle{ x}\) i \(\displaystyle{ y}\) są równe \(\displaystyle{ 1}\), to ich iloczyn \(\displaystyle{ xy}\) również jest równy \(\displaystyle{ 1}\), więc nierówność \(\displaystyle{ xy \le 1 }\) jest prawdziwa.
Jeśli \(\displaystyle{ x}\) i \(\displaystyle{ y}\) są liczbami z przedziału \(\displaystyle{ (0;1) }\), to iloczyn \(\displaystyle{ xy}\) należy do przedziału \(\displaystyle{ (0;1) }\), więc nierówność \(\displaystyle{ xy \le 1 }\) jest prawdziwa.
Ostatnio zmieniony 20 maja 2020, o 21:56 przez qwerty355, łącznie zmieniany 1 raz.
a4karo
Użytkownik
Użytkownik
Posty: 22206
Rejestracja: 15 maja 2011, o 20:55
Płeć: Mężczyzna
Lokalizacja: Bydgoszcz
Podziękował: 38 razy
Pomógł: 3754 razy

Re: Dowód w algebrze

Post autor: a4karo »

qwerty355 pisze: 20 maja 2020, o 21:32 Proszę o sprawdzenie, czy ten dowód wykonany jest prawidłowo. Nie jestem pewny, czy można to robić w taki sposób i czy otrzymałbym za to pełną liczbę punktów (jest to zadanie z matury rozszerzonej z 2016 roku)
Wykaż, że dla dowolnych dodatnich licz rzeczywistych \(\displaystyle{ x}\) i \(\displaystyle{ y}\) takich, że \(\displaystyle{ x^{2} + y^{2} = 2 }\) prawdziwa jest nierówność \(\displaystyle{ x + y \le 2 }\).



Jeśli \(\displaystyle{ x^{2} + y^{2} = 2 }\), to obie liczby \(\displaystyle{ x}\) i \(\displaystyle{ y}\) są równe \(\displaystyle{ 1}\) lub są liczbami dodatnimi z przedziału \(\displaystyle{ (0;1) }\).
To stwierdzenie jest nieprawdziwe.

Dodano po 3 minutach 38 sekundach:
Zauważ, żę prosta `x+y=2` jest styczna do okręgu w punkcie `(1,1)`
qwerty355
Użytkownik
Użytkownik
Posty: 85
Rejestracja: 24 maja 2015, o 13:21
Płeć: Mężczyzna
Podziękował: 16 razy

Re: Dowód w algebrze

Post autor: qwerty355 »

Dlaczego jest nieprawdziwe? Jeśli byłyby większe od 1, to suma ich kwadratów nie wynosiłaby 2. Nie do końca rozumiem, jak miałbym wykorzystać fakt, że prosta jest styczna do okręgu.
Awatar użytkownika
Psiaczek
Użytkownik
Użytkownik
Posty: 1502
Rejestracja: 22 lis 2010, o 09:53
Płeć: Mężczyzna
Lokalizacja: Polska, Warmia, Olsztyn :)
Podziękował: 1 raz
Pomógł: 475 razy

Re: Dowód w algebrze

Post autor: Psiaczek »

Nie wiem czy to przekracza zdolności dzisiejszego maturzysty , zauważyć że z \(\displaystyle{ (x-y)^2 \ge 0}\) wynika po drobnych przekształceniach

\(\displaystyle{ xy \le \frac{x^2+y^2}{2} }\) więc skoro \(\displaystyle{ x^2+y^2=2}\) to \(\displaystyle{ xy \le 1}\) .

a co do twojego pytania na przykład punkt \(\displaystyle{ ( \frac{7}{5} , \frac{1}{5})}\) leży na tym okręgu i pierwsza współrzędna jest większa od jedynki.
Awatar użytkownika
JHN
Użytkownik
Użytkownik
Posty: 668
Rejestracja: 8 lip 2007, o 18:09
Płeć: Mężczyzna
Lokalizacja: Radom
Podziękował: 7 razy
Pomógł: 206 razy

Re: Dowód w algebrze

Post autor: JHN »

Optymalnie byłoby wykorzystać
\(\displaystyle{ \forall_{x,y\in\RR_+}\sqrt{{x^2+y^2\over 2}}\ge{x+y\over2}}\)
i równość zachodzi dla \(\displaystyle{ x=y}\)

Pozdrawiam

[edited] po poprzednim: średnie i porządek między nimi jest w podstawie programowej
Awatar użytkownika
Dasio11
Moderator
Moderator
Posty: 10222
Rejestracja: 21 kwie 2009, o 19:04
Płeć: Mężczyzna
Lokalizacja: Wrocław
Podziękował: 40 razy
Pomógł: 2361 razy

Re: Dowód w algebrze

Post autor: Dasio11 »

Albo:

\(\displaystyle{ (x+y)^2 \le (x+y)^2 + (x-y)^2 = 2(x^2+y^2) = 4}\)

zatem \(\displaystyle{ x+y \le 2}\).
Awatar użytkownika
Premislav
Użytkownik
Użytkownik
Posty: 15687
Rejestracja: 17 sie 2012, o 13:12
Płeć: Mężczyzna
Lokalizacja: Warszawa
Podziękował: 196 razy
Pomógł: 5220 razy

Re: Dowód w algebrze

Post autor: Premislav »

Podstawmy \(\displaystyle{ x=\sqrt{2}\cos \alpha, \ y=\sqrt{2}\sin \alpha, \ \alpha\in \left(0,\frac{\pi}{2}\right)}\), na co pozwala założenie o dodatniości i sumie kwadratów tych liczb, a dowodzona nierówność przyjmie formę
\(\displaystyle{ \sqrt{2}\left(\cos \alpha+\sin \alpha\right)\le 2\\ \sqrt{2}\left(\sin\left(\frac{\pi}{2}-\alpha\right)+\sin \alpha\right)\le 2\\2\sqrt{2}\sin \frac{\pi}{4}\cos\left(\frac{\pi}{4}-\alpha\right)\le 2\\\cos\left(\frac{\pi}{4}-\alpha\right)\le 1}\)
co jest już oczywiste z uwagi na zbiór wartości kosinusa. Na drodze równoważnych przekształceń otrzymaliśmy prawdziwą nierówność, co kończy dowód.
qwerty355
Użytkownik
Użytkownik
Posty: 85
Rejestracja: 24 maja 2015, o 13:21
Płeć: Mężczyzna
Podziękował: 16 razy

Re: Dowód w algebrze

Post autor: qwerty355 »

Psiaczek pisze: 20 maja 2020, o 22:13 Nie wiem czy to przekracza zdolności dzisiejszego maturzysty , zauważyć że z \(\displaystyle{ (x-y)^2 \ge 0}\) wynika po drobnych przekształceniach
Nie przekracza to moich możliwości :) Wiem, że można przekształcić nierówność podaną w zdaniu inaczej, aby ostatecznie doprowadzić ją do postaci \(\displaystyle{ (x-y)^{2} \ge 0}\). Chodziło mi jednak o to, czy można przeprowadzić dowód w taki sposób, jak podałem, tzn. rozważając, do jakich przedziałów może należeć x i y.
a4karo
Użytkownik
Użytkownik
Posty: 22206
Rejestracja: 15 maja 2011, o 20:55
Płeć: Mężczyzna
Lokalizacja: Bydgoszcz
Podziękował: 38 razy
Pomógł: 3754 razy

Re: Dowód w algebrze

Post autor: a4karo »

qwerty355 pisze: 20 maja 2020, o 21:55 Dlaczego jest nieprawdziwe? Jeśli byłyby większe od 1, to suma ich kwadratów nie wynosiłaby 2. Nie do końca rozumiem, jak miałbym wykorzystać fakt, że prosta jest styczna do okręgu.
Jak byś narysował, to byś wiedział. Styczność oznacza, że ćwiartka okręgu leży wewnątrz trójkąta odciętego tą prostą i osiami układu. A to znaczy, że zachodzi poszukiwana nierówność.
ODPOWIEDZ