Matematyka.pl

Witam,

Z góry przepraszam za debilne pytanie, ale jaka jest zasada odczytywanie wartościowości pierwiastków z układu okresowego, w internecie znalazłem tylko jedną stronę, która to opisuje, ale opis ten jest bardzo chaotyczny.

Pozdrawiam

Pytanie o pozornie prostą rzecz, zależy jednak o jakie pierwiastki pytasz(?).

O wszystkie z tablicy mendelejewa, wiem, że pod nazwą pierwiastka są podane wartościowości rzymskimi literami, ale jak odczytać wartościowości z tablicy gdzie ich nie ma. Chodzi mi o wartościowości metali, niemetali i półmetali.

O tych środkowych (pierwiastki grup pobocznych) raczej możesz zapomnieć.

W dosyć dużym uogólnieniu w grupach głównych jest mniej więcej tak:

• 1 - zawsze 1
• 2 - zawsze 2
• 13 - najczęściej 3, chociaż istnieje np. tlenek talu(I)
• 14 - dość często 4, czasami 2
• 15 - często 5, ale również i 3
• 16 - tlen 2, pozostałe różnie: 2, 4, 6.
• 17 - fluor 1, pozostałe 1, 3, 5, 7, chociaż to też tak ogólnie
• 18 - poza wyjątkami przyjmuje się ich zerową wartościowość

W wielu pierwiastkach występują różne wartościowości. Dla dokładniejszych informacji należało by się szczegółowo przypatrzeć konfiguracji elektronowej.

O tych środkowych (pierwiastki grup pobocznych) raczej możesz zapomnieć.

Dlaczego? Trzeba nauczyć się na pamięć?

Poprawne wnioski można najczęściej formułować z logicznie przeprowadzonej analizy konfiguracji elektronowej. Wartościowość jest, moim zdaniem, dosyć prymitywnym terminem. Bardziej precyzyjne to z pewnością stopień utlenienia oraz liczba koordynacyjna. Z wieku w Twoim profilu wynika, że jesteś teraz w liceum. Jeżeli jeszcze nie pojawiło się pojęcie stopnia utlenienia, co zwykle jest na początku, to na pewno wkrótce to nastąpi. Wtedy lepiej będziesz widział, jaki jest sens terminu wartościowość. Do tego wszystkiego często dochodzi również fakt istnienia pustych orbitali w pierwiastkach grup pobocznych, co owocuje możliwością powstawania szeregu różnych związków kompleksowych - tu zasadniczą rolę odgrywa pojęcie liczby koordynacyjnej. Ale czy o liczbach koordynacyjnych będziesz miał wykładane, to już zależy od tego, do jakiego liceum uczęszczasz.

No ale załóżmy, że mam kartkówkę z reakcji, dostaję układ okresowy, taki bardzo okrojony, skąd wyczytać w takim przypadku "wartościowości"?

Z tych pobocznych to raczej nie dostaniesz nic poza Cr, Mn, Fe, Cu, Zn, Ag, Hg. Na kartkówce jak dostaniesz same nazwy, to nauczyciel powinien podać wam wartościowość, np. "tlenek żelaza(III)". Co do cynku i srebra sprawa jest w zasadzie oczywista - cynk dwu-, a srebro jednowartościowe.